Pengenalan

Suatu keadaan yang mana seseorang sama ada tidak mendengar keseluruhan bunyi, separuh atau mendengar bunyi bising tertentu.
World Health Organization (WHO, 2020) menganggarkan seramai 5% populasi dunia atau 466 juta individu di dunia mengalami masalah pendengaran. Seramai 34 juta dalam jumlah ini ialah kanak-kanak. (bawah umur 19 tahun)
Individu masalah pendengaran dikatakan mengalami kehilangan pendengaran apabila mereka tidak dapat mendengar bunyi pada tahap 25dB (kekuatan bunyi).
Individu masalah pendengaran juga dikenali sebagai golongan pekak.
Pendaftaran Orang Kurang Upaya di Malaysia pada tahun 2017 mendapati 706 orang kanak-kanak () mengalami masalah pendengaran.
Seramai 4,072 murid masalah pendengaran di sekolah kerajaan pada tahun 2019 (Bahagian Pendidikan Khas).

Kisah kami

Jenis Kehilangan Pendengaran

Telinga manusia terbahagi kepada 3 bahagian iaitu telinga luar, tengah dan dalam.

Gambar 1: Bahagian telinga manusia

Setiap bahagian telinga yang terjejas ini boleh menyebabkan kehilangan pendengaran iaitu:

konduktif,
sensorineural atau
campur

Konduktif

Bahagian telinga terjejas ialah telinga luar dan telinga tengah yang mana:

Salur telinga tersumbat dengan cecair telinga
Kerosakan saluran telinga dan bahagian telinga tengah
Kehilangan pendengaran bersifat sementara tetapi boleh menjadi semakin teruk

Sensorineural

Bahagian telinga terjejas ialah telinga dalam yang mana:

Berlaku kecederaan dan kerosakan di koklea atau laluan saraf pendengaran ke otak
Kehilangan pendengaran kekal
Kekuatan dan kejelasan bunyi semakin kurang didengari

Kehilangan Pendengaran Campuran

Bahagian telinga terjejas ialah telinga luar, telinga tengah dan telinga dalam.

Kekuatan dan kejelasan bunyi semakin kurang didengari.

Tahap Kehilangan Pendengaran

Bunyi diukur berdasarkan kekuatan bunyi dan frekuensi.

Ukuran kekuatan bunyi menggunakan unit decibels (dB), manakala frekuensi atau getaran bunyi diukur menggunakan unit hertz (Hz).

Kanak-kanak yang mempunyai pendengaran normal boleh mendengar bunyi perlahan dari 20dB.

Tahap Kehilangan Pendengaran (dB)

Ciri-Ciri

Ringan
26 dB - 40 dB

Sukar mendengar bunyi perbualan yang perlahan seperti berbisik
Sukar mendengar bunyi persekitaran yang perlahan seperti desiran daun dan bunyi air yang menitis
Masih boleh mendengar jika persekitaran tidak bising dan sumber bunyi jelas

Sederhana
41 dB - 60 dB

Sangat sukar mendengar bunyi perbualan yang biasa di restoran dan pejabat.
Sukar mendengar bunyi kicauan burung, muzik latar dan unit penyaman udara sejauh 100 kaki.

Teruk
61 dB - 80 dB

Tidak dapat mendengar bunyi perbualan dan percakapan biasa.
Menunjukkan respon terhadap bunyi kuat seperti pengisar makanan, vacuum cleaner, bunyi hentakan pintu atau hon kenderaan besar seperti lori

Sangat Teruk
80 dB ke atas

Tidak mendengar walaupun bunyi yang sangat kuat seperti letupan dan guruh

Pengesanan Kehilangan Pendengaran

Seorang bayi yang baru lahir mungkin tidak menunjukkan tanda-tanda mengalami masalah pendengaran. Pada usia tertentu sepatutnya pencapaian perkembangan pendengaran perlu dicapai oleh kanak-kanak.

Semasa Baru Lahir

Menunjukkan reaksi terkejut apabila mendengar bunyi kuat tiba-tiba

3 Bulan

Bayi akan mula mengenali suara ibu bapa

6 Bulan

Bayi boleh mengerakkan kepala dan mata ke arah sumber bunyi yang didengarinya

12 Bulan

Bayi boleh meniru perkataan dan menghasilkan perkataan mudah seperti mama, bye-bye

Apabila bayi semakin membesar antara tanda-tanda kehilangan pendengaran yang ditunjukkan ialah:

Perkataan yang dihasilkan sangat terhad

Sukar untuk fokus

Menghadapi kesukaran untuk memahami persekitaran

Menguatkan bunyi televisyen yang ditonton

Tidak memberi respon atau memberi respon yang tidak sesuai kepada perbualan

Tidak memberi respon apabila nama dipanggil

Proses Saringan dan Diagnosis

Mengapa saringan awal perlu dilakukan?

Pada usia 1 hingga 3 tahun, kemahiran pertuturan dan bahasa seorang kanak-kanak berkembang pesat.

Oleh itu, ujian saringan merupakan langkah pertama dalam mengenal pasti tahap kehilangan pendengaran bayi. Tanpa ujian saringan, bayi atau kanak-kanak yang mengalami kehilangan pendengaran akan lambat menerima diagnosis. Seterusnya menyebabkan kanak-kanak akan ketinggalan dalam kemahiran bahasa, sosial dan akademik.

Langkah-Langkah Saringan dan Diagnosis

Proses Saringan Awal

Ujian saringan pendengaran bayi merupakan langkah awal sebaik kelahiran bayi. Saringan dilakukan oleh Pegawai Pemulihan Perubatan Pendengaran (Ahli Audiologi) di hospital menggunakan alat teknologi seperti Ujian Automated Auditory Brainstem Response (AABR).

Rujukan Untuk Penilaian Lanjut

Jika tahap pendengaran bayi membimbangkan, bayi tersebut akan dirujuk untuk temu janji susulan bagi mengulangi ujian pendengaran untuk mengesahkan masalah pendengaran.

Dianogsis Kehilangan Pendengaran

Pegawai Pemulihan Perubatan Pendengaran (Ahli Audiologi) akan menjalankan ujian pendengaran dengan mendalam dan mengesahkan masalah pendengaran yang dihadapi bayi.
Pakar Perubatan Telinga, Hidung dan Tekak (ENT) pula akan mengenal pasti punca serta memberi cadangan rawatan khusus bagi bayi atau kanak-kanak.
Pegawai Pemulihan Perubatan (Pertuturan) akan menilai supaya intervensi awal boleh dijalankan.

Intervensi Awal

Apabila kanak-kanak menerima diagnosis kehilangan pendengaran, intervensi awal perlu dimulakan secepat mungkin.

Intervensi awal terdiri daripada:

Sesi Terapi Pertuturan

Sesi terapi pertuturan oleh Pegawai Pemulihan Perubatan (Pertuturan) untuk membantu keluarga supaya lebih memahami kehilangan pendengaran kanak-kanak.

Membantu meningkatkan perkembangan bahasa dan kemahiran komunikasi kanak-kanak.

Sesi Terapi Pendengaran

Sesi terapi pendengaran oleh Pegawai Pemulihan Perubatan (Audiologi) menilai, memilih dan mencadangkan alat bantu pendengaran pada kanak-kanak.

Memberi khidmat nasihat mengenai pemakaian dan penjagaan alat bantu pendengaran kepada ibu bapa atau penjaga.

Menjalankan latihan auditori bagi kanak-kanak yang memakai alat bantu pendengaran.

Alat Bantu Pendengaran / Assistive Listening Devices dan Koklea Implan

Seseorang kanak-kanak bermasalah pendengaran disaran menggunakan:

Alat bantu pendengaran atau;
Menjalani koklea implan

Alat Bantu Pendengaran

Membantu kanak-kanak untuk mendengar dengan menguatkan bunyi di persekitaran

Koklea Implan

Dicadangkan sekiranya alat bantu pendengaran tidak dapat membantu masalah pendengaran secara optimum
Merupakan alat perubatan yang menggantikan fungsi telinga yang rosak (koklea) melalui suatu pembedahan implan.
Mengganti fungsi bahagian dalam telinga yang rosak untuk menghantar isyarat bunyi kepada otak

FAKTA

Semakin awal bayi atau kanak-kanak menerima intervensi awal, semakin awal mereka menunjukkan perkembangan pertuturan, bahasa dan kemahiran belajar berbanding bayi atau kanak-kanak yang tidak atau lewat menerima intervensi.

Direktori Servis Kanak-Kanak Masalah Pendengaran

PERSATUAN

Persekutuan Orang Pekak Malaysia
No.3A-12, Staircase 3,
Menara KLH, Bandar Puchong Jaya
47100 Puchong, Selangor, MALAYSIA

Tel: +603 8070 9308
Fax: +603 8076 1090
Emel: infomfd@gmail.com

www.mymfdeaf.org

Persatuan Kebangsaan Pekak Malaysia
No. 25A, Jalan Kampung Pandan,
55100 Kuala Lumpur, MALAYSIA

Tel: +603 9287 0739
Emel: cuedspeechnsd@gmail.com / cuedspeech@nsd.org.my

www.nsd.org.my

PAKAR

Pegawai Pemulihan Pendengaran Pertuturan (Ahli Terapi Pertuturan) dan Pegawai Pemulihan Perubatan Pendengaran (Ahli Audiologi)
*Hospital Kerajaan dan Hospital Swasta di bandar-bandar utama